Het spelbord en het koffertje met materialen voor volwassenen, zoals deze worden gebruikt.

Met de blauwe kaartjesset heeft een volwassen cliënte in beeld gebracht, hoe ze zich voelt, wat ze doet en hoe ze denkt, door kaarten te kiezen ‘die mij aanspreken, mij raken, bij mij horen op dit moment’. Ze heeft deze met hulp van de therapeut gegroepeerd, voor zover ze bij elkaar lijken te horen. In de terminologie van de schematherapie zijn die groepjes kaarten benoemd als modi (zie Jacob en Arntz, 2011, Nieuwezijds):

1. gevoelens, stemmingen als kind al zo ervaren (buien) en gedrag als kind (beide ‘kindmodi’)

2. de geïnternaliseerde stem van ouders/opvoeders met een straffende, kritische, schuldinducerende of veeleisende gedachtestroom (schema’s- valkuilen) en angstige gevoelens daarbij (‘ouder-modi’)

3. manieren om met die kind- en oudermodi om te gaan, door ertegen te vechten, ervoor vluchten/ ze vermijden, of zich eraan over te geven (‘copingmodi’, ooit overlevingsstrategieën, nu valkuilen).
     Als voorbeeld hoe de cliënte haar schema’s en stemmingen met de gekozen kaartjes in beeld bracht zijn in schematherapie-termen te zien van links onderaan met de klok mee de modi:
   a. het eenzame, verdrietige kind, b. het afhankelijke kind (hier gevangen in de relatie) c. het verlaten kind (dit zijn alle drie kindmodi kwetsbaarheid), d. de willoze inschikkelijke (copingmodus overgave), e. bedriegende manipulator (copingmodus overcompensatie, lichte vorm) f. de veeleisende ouder, hoge eisen aan zichzelf stellend (disfunctionele oudermodus).
     Op de heuvel is ‘mijn gelukkige, wijze ik’ in beeld gebracht met ‘mijn gelukkige, blije kind’, maar ook ‘mijn gezonde volwassene’, gezonde modi, het doel waarnaar gestreefd wordt in therapie:
   je valkuilen en buien herkennen en overwinnen. 
     De pionnen geven aan dat cliënte vindt dat ze zich veel te veel opoffert voor anderen en veel te afhankelijk is in haar relatie (beide in de valkuil zelf), zich iets minder verdrietig begint te voelen ( 1 stapje vooruit), de hoge eisen aan zichzelf aan het verminderen is (2 stappen uit de valkuil), al minder het gevoel heeft dat ze verlaten zal worden ( 3e stap eruit);  vooral heeft ze de copingstrategie liegen en bedriegen, je anders tonen dan je bent, al bijna niet meer gebruikt (al op het 6e treedje); ze is hiermee bijna bij haar doel! Hoe nieuwe stappen vooruit te maken is het onderwerp van de therapie!

Vorige bladzijde

Kinderversie